Bài viết lược đồ Hoocne (Sơ đồ Hoocne) trong cách chia đa thức bao gồm: Cách chia đa thức cho đa thức bằng lược đồ Hoocne, bài tập chia đa thức áp dụng lược đồ Hoocne…
Cách chia đa thức
Cách chia đa thức cho đa thức ta trình bày phép chia tương tự như cách chia các số tự nhiên. Với hai đa thức A và B của một biến, B ≠0 tồn tại duy nhất hai đa thức Q và R sao cho:
A = B . Q + R, với R = 0 hoặc bậc bé hơn bậc của 1
Nếu R = 0, ta được phép chia hết.
Nếu R ≠0, ta được phép chia có dư.
Chú ý: Có thể dùng hằng đẳng thức để rút gọn phép chia
Ví dụ:
Ví dụ: Áp dụng hằng đẳng thức đáng nhớ để thực hiện phép chia:
Hướng dẫn giải:
Hoặc:
Lược đồ Hoocne (Sơ đồ Hoocne)
Hoocner có rất nhiều ứng dụng trong việc giúp ta giải nhanh các bài toán. Một trong những ứng dụng đó là áp dụng vào cách chia đa thức cho đa thức.
Phương pháp Hoocne
Lược đồ Hoocner dùng để tìm đa thức thương và dư trong phép chia đa thức cho đa thức , khi đó ta thực hiện như sau:
Giả sử cho đa thức .
Khi đó đa thức thương và đa thức dư được xác định theo lược đồ sau:
Giải thích cách sử dụng lược đồ Hoocne
Trong lược đồ gồm 2 hàng: Hàng trên chứa hệ số của đa thức , hàng dưới chứa hệ số tìm được của
Bước 1: Sắp xếp các hệ số của đa thức theo ẩn giảm dần và đặt số vào vị trí đầu tiên của hàng 2. Nếu trong đa thức mà khuyết ẩn nào thì hệ số của nó coi như bằng 0 và ta vẫn phải cho vào lược đồ.
Bước 2: Hạ hệ số ở hàng trên xuống hàng dưới cùng cột. Đây cũng chính là hệ số đầu tiên của tìm được, tức là: .
Bước 3: Lấy số nhân với hệ số vừa tìm được ở hàng 2 rồi cộng chéo với hệ số hàng 1.
Ta có:
Quy tắc nhớ:”Nhân ngang, cộng chéo”
Bước 4: Cứ làm như vậy cho tới hệ số cuối cùng. và kết quả ta sẽ có:
Hay:
Chú ý:
Bậc của đa thức luôn nhỏ hơn bậc của đa thức 1 đơn vị vì đa thức chia có bậc là 1
Nếu thì đa thức chia hết cho đa thức và sẽ là một nghiệm của đa thức .
Phương pháp trên đây chính là cách chia đa thức bằng lược đồ Hoocne. Để hiểu hơn ta sẽ xem 1 bài tập ví dụ bên dưới.
Bài tập chia đa thức áp dụng lược đồ Hoocne
Bài tập: Thực hiện phép chia đa thức cho đa thức
Hướng dẫn giải:
Trước khi làm bài tập này ta có một chú ý 1 mẹo nhỏ: Nhẩm nghiệm nguyên dương của đa của đa thức = 0 để chọn .
=> chọn = 2
Dựa vào hướng dẫn trên ta sẽ có lược đồ Hoocne cho bài toán như sau:
Đa thức ở đây sẽ là:
Vậy kết quả ta có:
Sotayhoctap chúc các bạn học tốt!